Summer School van 22 t.e.m. 27 juli 2024

BLOG

SAVE THE DRAMA FOR YO' MAMA

Save the drama for yo’ mama

Als je al eens naar de fitness geweest ben, dan heb je vast al van die kerels gezien die met een gepijnigd gezicht gewichten liggen te heffen. Misschien ben je er zelf een van! Vroeger was ik ook zo, tot een vriend me erop wees dat die uitdrukking helemaal niet noodzakelijk was.

Integendeel; door je gezicht in de plooi te houden, en ondertussen te focussen op je ademhaling en de oefening die aan het doen bent, lukt het beter. Hoewel de overwinning op de gewichten er minder beklijvend door lijkt… 🙂

Hetzelfde kan gezegd worden voor emotioneel drama. Een zware uitbarsting in een moeilijke situatie kan even deugd doen, maar meestal heeft het niet echt de gewenste gevolgen. Als je het bekkentrekken gewoon achterwege laat en je aandacht richt op hetgeen moet gebeuren, is er veel kans dat het beter gaat. En dat de situatie die je verveelt sneller voorbij is.

Het kan een persoonlijke voorkeur zijn, maar ik bewonder mensen die hun kalmte kunnen bewaren in moeilijke situaties. Dat is iets anders dan zeggen dat het mij zelf altijd lukt – maar het is iets om naar te streven.

Hoe bewaar je je kalmte in moeilijke situaties?

Stel dat je ook zou willen dat je meer je kalmte kon bewaren in moeilijke situaties. Hoe zou je dat dan aanpakken? In een moeilijke situatie waar je normaal uitbarst zou je tegen jezelf zeggen: ‘Blijf kalm, want dat is wat je wil doen.’ Zo werkt het niet he 🙂 emoties overspoelen je, en je reageert instinctief.

Instinctief? Zoals je weet heb je een hele reeks conditioneringen die je al je hele leven meedraagt. Van hoe je je tanden poetst over je eetpatronen tot hoe je reageert op tegenslag; al die dingen heb je van nature een stukje mee, en heb je in de loop van je leven verankerd in gewoontes waar je niet meer over hoeft na te denken.

Je keuze om heftig te reageren op je emoties is dus een gedraging die je door de jaren heen aangeleerd hebt. Daarom lijken sommige mensen geboren met een eeuwige kalmte; dit is hoe ze al jaren omgaan met moeilijke situaties, en ze hoeven daar geen moeite meer voor te doen. Net zoals anderen er geen moeite mee hebben om dramatisch te reageren 🙂

Stel dat je de vraag ‘hoe wil je reageren op moeilijke situaties?’ beantwoordt met ‘kalm’, dan wil dat zeggen dat je dus consistent een andere keuze dan voorheen zal beginnen maken. En zoals bij alles dat je leert, is het begin moeilijk. Want je zal je elke keer bewust moeten zijn van de keuze die je hebt, en de kalmte kiezen.

Het goede nieuws is, als je dit een tijdje doet wordt het een nieuwe gewoonte en wordt het steeds makkelijker!

Hoe doe je dat nu praktisch

Nu je de beslissing genomen hebt om kalm te reageren in moeilijke situaties, is hier het praktische gedeelte van hoe je jezelf kalm kan krijgen wanneer je nog steeds heftig reageert.

  • De klassieker – ademhalen
    Adem in. Adem uit. In. Uit. Voel de lucht door je neusgaten stromen en in je longen. Voel het verschil met de lucht die naar buiten stroomt. Voel ook hoe de spanning naar buiten stroomt met iedere uitademing. Kom in een meer beschouwende staat.
  • Je lichaam voelen
    Besef waar je zit, staat of ligt. En hoe. Heb je ergens pijn in je lichaam? Spanning manifesteert zich vaak lichamelijk; waar zit jouw spanning? Voel je schouders, nek, buik, rug, gezichtspieren… Hoe staat je mond? Heb je de houding die je zou willen? Ben je met een lichaamsdeel aan het bewegen? Neem eens een ontspannen houding aan, hoe je je ook voelt. Het aannemen van de houding werkt het beste om je rustig te krijgen. Probeer maar eens opgefokt te zijn als je lethargisch zit.
  • Je concentreren op wat je aan het doen bent
    Focus je op het nu. Dat is niet iets dat je één keer doet, maar voortdurend. Je aandacht is als een klein kind dat buiten tussen de vrachtwagens wil gaan spelen. Zeker in tijden van spanning is je aandacht als een losgeslagen pitbull terriër in een kippenhok – all over the place. Dat is niet erg, breng hem gewoon telkens rustig terug naar het hier en nu. In het begin is dat aartsmoeilijk, maar blijf het doen, keer op keer.

Laat je niet verleiden door de gedachte dat je over iets belangrijks moet nadenken – wanneer je in overdrive bent valt er niks na te denken, en meestal heb je het antwoord dat je nodig hebt toch al. Geef jezelf een kwartier, een uur om tot rust te komen zodat je goede beslissingen kan nemen.

En houd je bezig! Of je nu aan het lezen bent, aan het wandelen, aan het rijden – richt al je aandacht op wat je aan het doen bent. Ben je aan het werken, verdiep je in de materie. Ben je aan het praten, richt je op de woorden van je gesprekspartner en probeer te begrijpen wat deze je vertelt.

Gewoontes verander je niet zomaar!

Waar veel zelfontplooiingsliteratuur het bovenstaande wel aanhaalt, wordt er vaak te weinig aandacht besteed aan het gewoonte-aspect van verandering. Dat is ook onderdeel van onze instant-cultuur waar de voorkeur wordt gegeven aan onmiddellijke verandering.

Mijn ervaring is dat het niet zo werkt. Alle verandering die ik bij mezelf teweeggebracht heb en die ik anderen heb zien doormaken, is traag en geleidelijk geweest. Er was engagement mee gemoeid, de wil om door te zetten en flexibel te zijn wanneer bleek dat een andere oplossing nodig was. En dan, na weken, maanden of zelfs jaren bewust een andere keuze te maken, werd het een gewoonte die onbewust doorwerkte. Vaak zijn er interne blokkades te overwinnen, zijn er delen van jezelf die baat hebben bij de oude gewoonte.

Verwacht dus niet dat je vanaf nu altijd perfect kalm zal zijn door op je ademhaling, lichaam en bezigheid te letten. In het begin zal er weerstand zijn. Hoe meer je daarop voorbereid bent, hoe beter het zal lukken. Wat je wel kan verwachten is dat je vanaf nu elke keer kalmer reageert dan de vorige keer. Ga dus voor geleidelijke, stapsgewijze verandering en feliciteer jezelf met iedere stap vooruit!

Over weerstand

Weet je wel zeker dat je het anders wil aanpakken? Misschien ken je dit fenomeen: je beslist vlak na een destructieve uitbarsting dat je het anders wil aanpakken. Je neemt je voor volgende keer kalmer te blijven. En dan, wanneer de volgende moeilijke situatie zich voordoet, ben je het ‘vergeten’ en barst je toch uit. Waarna je je opnieuw voorneemt om te veranderen, enzovoort. Heb je dan werkelijk beslist om te veranderen?
Ja en nee. Een deel van jou wil veranderen, een ander deel van jou ziet er nog steeds voordeel in om uit te barsten. Je hoeft niet kwaad te zijn op dit deel! Waarschijnlijk doet die het om je te beschermen, of om een andere reden die in jouw voordeel is. Enkele vragen die je dit deel van jezelf kan stellen zijn:

  • ‘In welke mate dient een uitbarsting jouw intentie om me te beschermen (of hoe jij de positieve intentie van dit deel zou noemen)?’
  • ‘Is het de gevolgen waard die het opwekt?’
  • ‘Vervangt dit gedrag het probleem?’
  • ‘Op welke manier zou je me nog kunnen beschermen die gezonder en harmonieuzer is dan een uitbarsting?’

Wanneer je dit deel van jezelf aanvaardt en in zijn/haar waarde laat, kan je ermee communiceren en afspreken om anders te reageren. Volgende keer zal je niet meer ‘vergeten’ dat je beslist had kalmer te blijven!